'Uitstelgedrag onder investeerders zichtbaar'
Geplaatst op 29 januari 2024
Op korte termijn ziet RaboResearch een iets minder florissant beeld voor de internationale markt in tuinbouwtechniek dan op de lange termijn. Diverse factoren leiden tot uitstelgedrag onder investeerders. Dit jaar en volgend jaar hebben we daarmee te maken, volgens Van Horen. “De recente inflatie en daarmee samenhangende hogere rente vormen een obstakel voor investeerders. Bij een referentierente van circa 4 procent, moet het verwachte rendement op een Private Equity investering al gauw op zo’n 10 procent uitkomen.”
De toeleveringsmarkt heeft een aantal jaren heel goed geprofiteerd van vertical farming en de cannabisteelt in met name Noord-Amerika. “Die hypes zijn gekalmeerd en de investeringen opgedroogd. Dat merkt de sector ook.” Verder ziet hij ook nog een na-ijleffect van Covid. “In die periode zijn grenzen gesloten en is het handelsverkeer ernstig belemmerd. Dat heeft investeerders kopschuw gemaakt, dit jaar merken we dat nog en in 2025 ook nog waarschijnlijk.” Tot slot leven er ook zorgen bij investeerders en telers over de arbeidsvoorziening. “Zeker in Noord-Amerika is arbeid de grootste uitdaging bij de exploitatie van een glastuinbouwbedrijf. Het is onzeker wat een herverkiezing van Trump tot president zal doen met de toelating van seizoenskrachten uit Midden-Amerika.”
Verschil hightech en midtech
De impact van diverse factoren op de investeringen gelden niet voor elke tuinbouwtechniek in deze mate, geeft Van Horen aan. “Het maakt wel verschil of jouw product volledig gericht is op hightech glazen kassen, of ook toepasbaar is in mid- en lowtech bedekte teeltbedrijven. Neem eenvoudige toepassingen in irrigatie, die zijn ook interessant voor telers met teelten in folietunnels, waardoor deze business minder kwetsbaar is op korte termijn.”
Kansen in Brazilië
De Rabo-analist kijkt naar de ontwikkelingen wereldwijd. In regio’s als China, Rusland, de Stan-landen en de Golfregio wordt al duidelijk veel geïnvesteerd in moderne glastuinbouw. Van Horen is wel nieuwsgierig naar de potentie van Brazilië. “Het is een groot land met een grote bevolking en een aantal megasteden. Een stad als Sao Paulo met 25 miljoen inwoners is al een markt op zich voor hoogwaardige glasgroententeelt. Zeker omdat er voldoende Brazilianen zijn die een verse tomaat kunnen betalen. Er is wel wat bloementeelt, maar voor het glastuinbouwcluster als geheel is hier waarschijnlijk veel meer mogelijk.”